สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม จัดแถลงข่าว “NRCT Talk : รางวัลการวิจัยแห่งชาติ ประจำปี 2565” เปิดตัว “ผลิตภัณฑ์ทรายแมวจากมันสำปะหลัง” โดยในครั้งนี้ ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ มอบหมายให้ นายเอนก บำรุงกิจ ผู้อำนวยการกองระบบและบริหารข้อมูลเชิงยุทธศาสตร์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เป็นประธานการแถลงข่าวฯ ณ ศูนย์จัดการความรู้การวิจัย สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
วันที่ 18 ก.ค. 2565 นายเอนก บำรุงกิจ ผู้อำนวยการกองระบบและบริหารข้อมูลเชิงยุทธศาสตร์ด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กล่าวว่า วช. ได้มอบรางวัลการวิจัยแห่งชาติ : รางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น ประจำปีงบประมาณ 2565 รางวัลระดับดี สาขาเกษตรศาสตร์และชีววิทยา แก่ ดร.ลัญจกร อมรกิจบำรุง
ผู้ประดิษฐ์คิดค้น “ผลิตภัณฑ์ทรายแมวจากมันสำปะหลัง” ในฐานะนักวิจัยที่อุทิศตนเพื่องานวิจัยอย่างต่อเนื่อง และถือเป็นก้าวสำคัญของวงการเกษตรไทย ที่คิดค้นและแปรรูปมันสำปะหลังที่มีราคาตกต่ำ ให้เป็นผลิตภัณฑ์ทรายแมว ที่มีมูลค่าเพิ่มขึ้นแบบก้าวกระโดด
ดร.ลัญจกร อมรกิจบำรุง กล่าวว่า จุดเริ่มต้นเป็นทาสแมว เลี้ยงแมว และรักแมวมา 20 ปี ใช้ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับแมว โดยเฉพาะทรายแมวเป็นผลิตภัณฑ์ที่ต้องใช้เป็นประจำ เนื่องจากเลี้ยงแมวไว้ในบ้าน แมวจะขับถ่ายในบ้านส่งกลิ่นรบกวน ทำให้ไม่มีความสุขในการอยู่ร่วมกัน เพราะหลายปีที่เลี้ยงแมวต้องซื้อผลิตภัณฑ์ทรายแมว จนเริ่มศึกษาตลาดทรายแมวจนพบว่าตลาดทรายแมวที่กำลังเติบโตและเป็นโอกาสทองในการส่งออกของประเทศไทย จึงหันกลับมามองว่า “ทรายแมว” ในท้องตลาดส่วนใหญ่นำเข้าจากต่างประเทศ และแทบไม่มีผู้ประกอบการรายใดส่งออก จึงมีแนวคิดที่จะพัฒนาทรายแมวขึ้น โดยการคัดสรรวัตถุดิบ พบว่าประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม มีทรัพยากรทางธรรมชาติและพืชผลทางการเกษตรจำนวนมาก ดังนั้นทรายแมวที่เติบโตได้ในอนาคตและปลอดภัยต่อแมวจะต้องเป็นกลุ่มที่ทำจากพืชผลทางการเกษตร จึงเริ่มศึกษาและพบว่ามันสำปะหลังสามารถนำผลิตภัณฑ์ทรายแมวได้ เนื่องจากมีคุณสมบัติเป็นแป้งที่ดูดซับทั้งกลิ่นและความชื้นได้ดี
ดร.ลัญจกร อมรกิจบำรุง กล่าวต่อว่า ผลิตภัณฑ์ทรายแมวจากมันสำปะหลัง ไฮด์แอนด์ซีค เป็นการนำเอามันสำปะหลังมาผ่านการให้ความร้อนและความดันที่เหมาะสม ทำให้เกิดกระบวนการ Pregela tinization กับโมเลกุลของแป้ง ช่วยปรับปรุงสมบัติเชิงโมเลกุลของสตาร์ชในมันสำปะหลัง จนได้ทรายแมวเม็ดเล็กละเอียด ดูดซับของเหลวและกลิ่นได้ดีขึ้น ช่วยเก็บกลิ่นปัสสาวะของแมวได้ดีกว่าทรายแมวทั่วไปตามท้องตลาด ประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์สามารถจับตัวเป็นก้อนหลังจากแมวใช้งานเสร็จ ทำให้สะดวกในการเก็บ และสามารถนำไปทิ้งในชักโครกได้ เพราะมันสำปะหลังมีคุณสมบัติที่สามารถละลายแตกตัวในน้ำได้เร็ว และสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ ที่สำคัญยังปลอดภัยกับแมวและผู้เลี้ยงอีกด้วย เพราะหากแมวเผลอกินเข้าไป ไม่เป็นอันตราย เพราะทำจากมันสำปะหลัง 100%
ปัจจุบัน บริษัท เวลตี้ม็อกกี้ อินโนเวชั่น จำกัด ได้จำหน่ายผลิตภัณฑ์ทรายแมวจากมันสำปะหลัง ในร้านขายสินค้าสัตว์เลี้ยงทั่วไป ยังมีวางจำหน่ายตามร้านค้าชั้นนำอีกด้วย อาทิ ห้างสรรพสินค้าโลตัส ในแบรนด์ไฮด์แอนด์ซีค และได้ผลิตแบบ OEM (Original Equipment Manufacturing) ให้กับโรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อภายใต้แบรนด์ Dr. Choice ส่วนของการส่งออกไปขายยังต่างประเทศนั้น ได้มีการส่งออกไปขายยังประเทศออสเตรเลียและประเทศเวียดนาม และกำลังดำเนินการเจรจาเพื่อส่งออกไปยังประเทศอิตาลีและประเทศญี่ปุ่น เร็ว ๆ นี้
สำหรับกิจกรรม “NRCT Talk : รางวัลการวิจัยแห่งชาติ ประจำปี 2565” ครั้งนี้ จัดเพื่อเป็นเวทีให้นักวิจัยได้นำเสนอผลงานวิจัยและนวัตกรรมผ่านสื่อมวลชน ตลอดจนการผลิตและเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผลงานวิจัย ผลงานประดิษฐ์คิดค้น กิจกรรม ภารกิจ และผลการดำเนินงาน ของ วช.